Quantcast
Channel: ZIENTZIABERRI
Viewing all 434 articles
Browse latest View live

Zientzia Azoka 2015

$
0
0

 
Gaur goizean 2015eko Zientzia Azoka -ren aurkezpena egin da beren antolatzaile eta laguntzaileen eskutik, haien artean: Hezkuntza Saila, Bilboko Udala eta Elhuyar. Zientza Azoka ikasturte batean gazteek egindako proiektu zientifikoen helmuga da.

12 eta 18 urte bitarteko DBH eta Batxilergoko Ikasleek gogor lan egin dute ikasturtean zehar beren proiektu teknologiko edo zientifikoak garatzeko eta Azoka honetan parte hartzeko. Euskal Zientzia eta Teknologia Sareko erakunde esanguratsuenetako ikertzaile profesionalen laguntza izan dute,  besteak beste, UPV/EHU, Nafarroako Unibertsitate Publikoa, Deustotech, Mondragon Unibertsitatea, TECNALIA edo BTEK zentroarena.


Beñat Insunzak, Lauro Ikastolako ikaslea, iazko Zientzia Azokan parte hartu eta gero, pasa den apirilean ospatutako Espainiako estatuko gazteen ikerketa zientifikoaren  XVI. Exporecerca Jove azokan hiru sari jaso ditu. Berak eta beren irakasleak Amaia eta Idoia, oso ondo adierazten dizkigute bere emozioa eta ikerketan hartutako hainbat  trebeziak:



 Zientzia Azoka 2015 ekitaldia datorren larunbatean ospatuko da BilbokoPlaza Berrian,  lau eremu hauetan:
  • Plaza Barriko arkupeak: 65 taldeen lanak ikusgai izango dira
  • Esperimentuen Txokoa: haurrek eta helduek esperimentuak egiteko tokia
  • Praktika Gunea: esperimentu askeak egiteko leku
  • Eszenatokia:  diplomak eta sariak banatzeko gunea.


Orain Azokan parte hartzeko aukera ederra duzue Zientzia Hezkuntza proiektuaren deialdia maiatzaren 5a arte irekita dagoelako.

Relacionar temas para motivar/ Gaiak erlazionatu motibazioa lortzeko

$
0
0

Gai bati buruzko oinarrizko informazioaren bilaketa eta antolaketa jarduerak oso arruntak dira klasean. Baina batzutan oso aspergarriak ere bai,  ez dago interesa pizteko modurik. Motibazio gehiago lortzeko era desberdin bat, ez ohiko gaiarekin parekatzea izan daiteke. Adibide gisa,  itsasertzeko ekosistemaren moldaerak ikasteko proposamen bat luzatzen dizuet. Izaki bizidunen moldaerak diseinu biomimetikoekin erlazionatzen da. 

Aipatzen diren talde-dinamikak oso ondo azalduta daude  Blogge@andoko hurrengo sarreran: aprender a cooperar
Aldez aurretik, "faktore mugatzaile " eta "moldaera" kontzeptuak sartu behar dira.

1) Ikasle bakoitzak Interneteko animazioa ikusten du, esate baterako: proyecto Ed@d: Principales factores ambientales.
2) Taldean jarrita, beren testu liburuan kotzeptu hauei dagokien informazioa bilatzen eta irakurtzen dute "irakurmen partekatua" talde-dinamika erabiliz.

3) Irakurri eta gero, informazioa antolatzen dute  laburpen-taula batean. Talde handian argitzen eta zuzentzen da, arbel digitalean.

Saio honetan, oinarrizko kotzeptuak behin ikusita, itsastertzeko ekosistemaren moldaketei ekiten dizkiete.

1) Klase osoak biomimetikari buruzko bideo bat ikusten dugu: "Redes"- Eduard Punset:

 
2)  Talde bakoitzak, naturaren diseinu "moldatuta" batzuk aztertzen ditu eta, "folio birakaria" talde-dinamika erabiliz, ezagutzen dituzten beste batzuen zerrenda osatzen dute. Komunean jartzen dugu gero. 

 Belkroa eta haziak/  Hozte-sistemak  eta termitategiak
Eskailera kiribilak eta maskorrak /  Exoeskeletoak eta babes-jantziak

external image secretos3.jpgexternal image edificios-refrigeracion-natural.jpg


  external image biomimetica-1.jpg      external image defense.jpg

3)  Bikoteka, itsasertzeko ekosistemara moldatu ziren izakin bizidun batzuek ezaugarriak elkarren artean irakurtzen ditugu.
Lapa:
supralitoraletik behera aurki
daiteke haitz azpietan, oin sendo baten bidez itsatsita. Haitzetatik algak harraskatzen ditu jateko..
external image lapa.jpg
Kaioa:
beste animalia batzuek iristeko
zailtasunak dituzten lekuetan jartzen du habia, normalean itsaslabar baten irtenunean.
external image nido-tridactia-tz.jpg
Karramarroa:
 itsasoaren erdi aldean
eta goiko aldean bizi da. Laua da, isatsa gorputzaren azpian du eta batzuetan lau hanka pareak ezkutatu egiten ditu.

external image 014AIA_0089.jpg
Anemona:
Zonalde infralitoralean bizi da, haitzei gogor itsatsita  eta garro pozoitsu eta itsaskorrak ditu elikatzeko


external image images?q=tbn:ANd9GcQjNp131nnCCqIGxLGrsNiIWZuzunjwmsCcaN_8LzWEro04_6yPag
Kardulatza:
dunen alde babestuan
hazten da, itsasoko uraren zipriztinik ez jasotzeko
external image DSC_0076.JPG
Muskuilua:
urdin beltza da eta
multzotan bizi da haitzei itsatsita, ur lasterrak eraman ez dezan. Itsasoko ura iragazten du elikagaia lortzeko
external image margaritifera%281%29.jpg

4) Gero, ikusitako moldaerak diseinu ezagun batekin parekatzen dugu, esate baterako, lapa: eskutuarekin.


external image Escudo7010.jpg







 5) Nork izaki bizidun bat aukeratzen,  diseinu propioa asmatzen eta orri batean irudikatzen du. Gero, ikasle bakoitzak besteei azaltzen die bi edo hiru minututan. Irudi guztiak ikasgelako horma edo txoko batean zilinkatuta geratzen dira.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A veces no encontramos la forma de hacer más motivadora una actividad de búsqueda y organización de una información básica de un tema. Una forma de hacerla un poco más interesante es relacionarla con algo no habitual. Como ejemplo, en esta propuesta se estudian las adaptaciones de los seres vivos al medio litoral  con la biomimética..

Las dinámicas cooperativas que se mencionan están muy bién explicadas en esta entrada del blog Blogge@ando: aprender a cooperar.
Antes de nada, hay que introducir el concepto de adaptación y los factores limitantes del medio.

1) Individualmente, cada alumno /a visualiza una animación con la información sobre los principales factores ambientales en los ecosistemas. Una buena es la del proyecto Ed@d: Principales factores ambientales.
2) En grupo, buscan información en las páginas del libro de texto correspondientes por medio de una lectura compartida.
3) En grupo, resuelven algunas cuestiones y organizan la información en una tabla resumen. Se corrije en gran grupo.

Después de esta sesión,  se hace una actividad concreta para las adaptaciones al medio litoral

1) En gran grupo vemos un vídeo sobre biomimética. Este del programa "Redes"de Eduard Punset, por ejemplo: 

 
2)  En cada grupo ven algunos ejemplos de diseños naturales "adaptados" y hacen una lista de otros que conozcan con la dinámica del "folio giratorio". Se hace una puesta en común.Ejemplos:

El velcro inspirado en las semillasSistema de refrigeración como termiteros

external image secretos3.jpgexternal image edificios-refrigeracion-natural.jpg

 Escaleras de caracol                            Exoesqueletos y trajes de defensa

  external image biomimetica-1.jpg      external image defense.jpg

3)  En parejas, leen cooperativamente las adaptaciones de algunos seres vivos del ecosistema litoral

Lapas:
Se encuentran en la zona infralitoral, pegada a las rocas mediante un pie muy fuerte para no ser arrastrada por el oleaje.
external image lapa.jpg
Gaviotas.
Anidan en lugares de difícil acceso para otros animales, habitualmente en salientes rocosos.
external image nido-tridactia-tz.jpg
Cangrejo:
Vive en la zona media y superior del litoral, es plano y lleva la cola bajo su cuerpo, es capaz de caminar muy rápido.

external image 014AIA_0089.jpg
Anémona:
Se encuentra en la zona infralitoral, se adhiere a las rocas fuertemente y dispone de tentáculos pegajosos y venenosos para alimentarse


external image images?q=tbn:ANd9GcQjNp131nnCCqIGxLGrsNiIWZuzunjwmsCcaN_8LzWEro04_6yPag
Cardo común:
Crecen en las zonas protegidas de las dunas para resguardarse de las salpicaduras del mar y tienen la epidermis gruesa para ahorrar agua
external image DSC_0076.JPG
Mejillón:
De colores iridiscentes para camuflarse, vive en la zona infralitoral, pegado a las rocas en grandes bancos, se alimenta flitrando en agua
external image margaritifera%281%29.jpg

4) Y relacionan estas adaptaciones con un diseño conocido, por ejmplo Lapa: escudo

 external image Escudo7010.jpg

5) Individualmente, "inventan" un diseño propio a partir de uno de los seres vivos. Después cada alumno/a explica en breves minutos su diseño y se exponen en una pared o rincón del aula.

Zientzia Azoka 2015

$
0
0
Pasa den larunbatean Zientzia Azoka 2015 edizioa ospatu zen Bilbon, eta nik parte hartu nuen epaimahaile moduan. Oso gustora egon nintzen zientzialari gazte hauen artean eta  proiektu bikainak ikusteko aukera izan nuen, bai egindako ikerketa-lanak, bai komunikazio baliabideak (aurkezpenak, bideoak, txostenak, hizkuntza desberdinetan...). Zientziak etorkizuna badu, benetan. 

Lan eta gazte zarituta Zientzia Azokaren web-orrian aurkituko dituzue: parte hartzaileak. Begirada bat botatzea gomendatzen dizuet. Hona hemen niri tokatu zitzaizkidan taldeen bideoa:

 

Redes tróficas en "red" / Sare trofikoak "sarean"

$
0
0
Itsasertzeko ekosistema aztertzen jarraitzen dugu, bukatzear dagoen lehenengo atalean, ezaugarriak eta dinamika. Orain sare eta kate trofikoak ikastea tokatzen zaigu eta berriro elkarlana erabiltzen dugu. Lan kooperatiboaz hitz egiten dugunean irakasle askok desoreka bat dagoela pentsatzen dute, hots, ikasle batzuek "egiten dute" eta gehienek "kopiatzen dute". Gainera, lantaldean egiteko ikas-jarduerak bilatzea oso zaila dela ideia zabala da irakasleen artean, klaseko dinamikarekin zerikusirik ez dutela ustean. Guztiak aurreiritziak, gehienak borontate oneko esperientzietan oinarrituta, baina normalean oso gutxi planifikatuta.

Elkarlana ez da praktikara eramateko bat ere zaila. Erabilera anitzeko dinamika batzuk ezagutzea eta, modu naturalean (ezer berezia "asmatu" gabe), gure ohiko jardueretan egituratuta aplikatzen jakitea  besterik ez da behar. Funtzionatzen du, zin dagizuet.

Aurreko sarrera batean pare bi ikusi ditugu: "irakurmen partekatuta", testu-liburuaren informazioatik abiatuta; eta "folio birakaria", ideia azkar zerrendatu eta partekatzeko orduan. Sarrera honetan beste bi, oso erabilgarriak, ikusiko ditugu praktikan: "hiru minutuko geldialdia" eta "1-2-4". Lehenengoa honetan datza: irakaslearen azalpen txiki bat entzun ostean, ikasleen talde bakoitzari galderak eta zalantzak pentsateko eta idazteko denbora pixka bat ematen zaio, gero ozenki adierazteko. Honen bidez ikasleen arreta eta inplikazio gehiago lortzen ditugu .  Bigarrenean, bere izenak adierazten duen bezala, jarduera lehendabizi indibidualki egiten da, gero binaka partekatzen da eta, amaieran, launaka. 1-4 zuzenean ere erabil daiteke.

Sakontzeko:
  
Gure proiektuan kate eta sare trofikoei buruzko ikas-jarduera batean aplikatu egin ditugu:

1) Lehenengoa, arbel digitalean, elikadura-harremanetako konplesutaxuna azaldu diegu. Horretarako hurrengo Educaixaren animazio bikaina erabili dugu:  Cadenas y redes tróficas en el mar.
2) Ondoren, minutu batzuetan, "hiru minutu geldialdia" dinamika burutu dugu.
3) Gero, talde bakoitzak lau sare trofiko aztertu ditu, ikasle bana, 1-4 dinamika erabiltzeko. Ikasle bakoitza sare batez arduratu da, galderak erantzun ditu eta bere kideei azaldu die, iradokizunak entzuten. Era honetan, inor "eskakeatzen" da eta guztiek parte hartu eta ikasi dute.
  • Zenbat kate trofiko ikusten dituzu? Eraiki bat.
  • Eraiki piramide trofikoa
  • Identifikatu espezie klabe bat. Zer gertatuko litzateke desagertuko balitz?

external image Red%20tr%C3%B3fica.jpgexternal image red.png
external image redtrof.gifexternal image red_trofica2.png

3) Jarduera jolas batekin osotzen da.  Borobil batean kokaturik, ikasle bakoitzari itsasertzeko ekosistemako izaki bizidunaren txartel bat ematen zaio, baita elikadura-harremanei buruzko "txuleta" ere. Haril baten bitartez, ikasle batek jokua hasten du esaten: "...(e)z elikatzen naiz", eta dagokion "harrapakinari" luzatzen dio.  Txanda batzuk egin ondoren, sare trofikoa oso ikusgai geratzen da. Amaieran, haria askatzerakoan, kate trofikoari inpakto gehiago eragiten dion espezie klabea identifikatu ahal dugu. Dibertigarria eta hezigarria aldi berean.


Espezieakhonakoaz elikatzen da
Alga Organismo autotrofoak, substantzia inorganikoez baliatuz sortzen
dute bere elikagaia.
ZooplanctonaAlga mikroskopikoak (fitoplanctona) eta hondakin organikoak
AnemonaArrain txikiak eta moluskuak, zooplantona
Itsas trikua Algak
LapaAlgak
MuskuiluaZooplanctona eta hondakin organikoak
Blenidoa ( arrain txikia)Algak, zooplanctona eta hondakin organikoak
IzkiraAlgak, zooplanctona eta hondakin organikoak
MagurioaAlgak
Itsas izarraLapak eta bibalbioak
KarramarroaAlgak eta hondakin organikoak
KaioaItsas izarrak, hondakin organikoak, arrainak, izkirak
GizakiaKarramarroak, lapak, muskuiluak, izkirak, magurioak,itsas trikuak

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Seguimos adelante con nuestro proyecto sobre el ecosistema litoral, en la recta final de una primera parte dedicada a conocer su composición y dinámica. Toca aprender sobre cadenas y redes tróficas y de nuevo empleamos el aprendizaje cooperativo  para ello. Cuando se habla de trabajo en grupo, es común pensar que siempre hay un desequilibrio, que hay alumnos y alumnas que "hacen" y otros que solo "copian". Además, muchos docentes creen que es dificil buscar actividades que se presten a realizar en común y que no tienen que ver con el trabajo habitual de clase.  Todo esto son ideas  preconcebidas, la mayoría basadas en experiencias realizadas con muy buena voluntad, pero poco planificadas.

El trabajo cooperativo no es dificil de llevar a la práctica. Necesita de un poco de conocimiento de algunas dinámicas multiuso y saber aplicarlas de forma estructurada en nuestras actividades didácticas de forma natural (sin tener que "inventarlas"). Os aseguro que funciona. En una entrada anterior ya vimos un par de ellas: una "lectura compartida" de una información del libro de texto, y un "folio giratorio" para listar y compartir rápidamente ideas. Hoy vemos otra dos muy útiles: "parada de tres minutos" y "1-2-4". La primera consiste en que, después de una pequeña explicación, se deja un tiempo para que los grupos piensen y anoten algunas preguntas o dudas. Con esto se consigue más atención y que el alumnado se involucre en el tema. En la segunda, como indica su nombre, primero se hace la actividad individualmente, luego se comparte en parejas y, por último, en el grupo de cuatro.También se puede hacer un 1-4 directamente.

Más información: 
  
En nuestro proyecto las hemos aplicado en una actividad sobre las cadenas y redes tróficas:

1) Primero, en la pizarra digital, hemos "explicado" la complejidad de las relaciones alimentarias en un ecosistema marino, por medio de esta buenísima animación de Educaixa:  Cadenas y redes tróficas en el mar.
2) Después hemos dejado unos minutos para que el alumnado hiciese preguntas en grupo ("parada en tres minutos")
3) A continuación, cada grupo ha analizado cuatro redes tróficas, una por cada alumno/a, para poder hacerlo con la dinámica 1-4. Cada uno/a se ha encargado de una red, ha respondido a las cuestiones y luego la ha explicado al resto, escuchando sus sugerencias. De esta forma nadie se "escaquea" y todos/as participan y aprenden:
  • ¿Cuantas cadenas tróficas ves? Construye una
  • Construye la pirámide trófica
  •  Identifica una especie clave. ¿Qué pasaría si desapareciese?

external image Red%20tr%C3%B3fica.jpgexternal image red.png
external image redtrof.gifexternal image red_trofica2.png

3) La actividad se completa con un juego. Poniéndose en círculo, a cada alumno/a se le proporciona una tarjeta con un ser vivo del ecosistema litoral y una "chuleta" con las relaciones alimentarias. Con un ovillo de hilo, un alumno/a comienza el juego diciendo "me alimento de..." y lo tira a su "presa" correspondiente. Se hacen varias pasadas hasta irse conectando en una red, que queda perfectamente visible. Luego identificamos quien, al soltar el hilo, provoca un mayor impacto en la cadena trófica. Divertido e instructivo.


EspeciesSe alimenta de
AlgasOrganismos autótrofos que producen su propio alimento a partir de sustancias inorgánicas.
ZooplanctonAlgas microscópicas (fitoplancton) y restos orgánicos
Anémonaspequeños peces y moluscos, zooplancton
Erizo de MarAlgas
LapaAlgas
MejillónZooplancton y restos orgánicos en suspensión
Blénido (pececillo)Algas, zooplancton y restos orgánicos
QuisquillaAlgas, zooplancton y restos orgánicos
CaracolilloAlgas
Estrella de marLapas y bivalvos
CangrejoAlgas, restos orgánicos
GaviotaEstrellas, Restos Orgánicos, Peces, Quisquillas
Ser HumanoCangrejos, Lapas, mejillones, quisquillas, caracolillos, erizos

XVI Día Escolar de las Matemáticas / Matematikako XVI. Eskola Eguna

$
0
0
Datorren maiatzaren 12an, orain dela 15 urte bezala, Matematikako Eskola Eguna ospatzen da, FESPM-ren eskutik (Federación Española de Profesores de Matemáticas) eta  Pedro Puig Adam matematekari eta irakaslearen jaiotza gogoratzen.

Aurtengo gai monografikoa "matematika jolasten" dugu. Proposatzen dituzten ikas-Jarduerak eta materialak bost taldetan banatu dira:

– Aljebraren magia
– Domino-lehiaketa.
– Puzzleak eta irudiak
– Estrategia-jolasak.
– Zatikien partxisa.


Ana García Azcárate ("Juegos y matemáticas" bloga) materialen egilea eta arduraduna denez, bere blogean aurreratu dizkigu, mila esker!: 

Beste edizioen baliabideak: Día Escolar de las Matemáticas

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

El próximo 12 de mayo, como desde hace 15 años, se celebra el Día Escolar de las Matemáticas, de la mano de la  FESPM  (Federación Española de Profesores de Matemáticas) en conmemoración del nacimiento del matemático  Pedro Puig Adam .

El tema monográfico de este año son los juegos. Las actividades y materiales que nos proponen se han dividido en cinco grupos:

– La magia del Álgebra.
– El torneo de dominós..
– Puzles y figuras.
– Subir la roja, juegos de estrategia.
– El parchís de fracciones.


Ana García Azcárate (blog "Juegos y matemáticas") es la autora y responsable de los recursos y nos los ha adelantado en su blog. ¡Muchas gracias!: 
 Recursos de otras ediciones: Día Escolar de las Matemáticas

Prest Gara ikastaroen deialdia

$
0
0


2015/2016 Garatu

Prest gara ( lehen Garatu) ikastaroak berriro martxan daude eta deialdi berri honetako lehenengo epea irekita dago maiatzan zehar.

1.txanda: 2015eko maiatzaren 8tik 24ra arte, biak barne

2.txanda: 2015eko irailaren 7tik 25era arte, biak barne.

Esteka interesgarriak:
 ----------------------------------
Los cursos Prest gara ( antes Garatu) ya están de nuevo en marcha y abierto el primer plazo para solicitarlos a lo largo de mayo.
 1er plazo: del 8 al 24 de mayo de 2015, ambos incluidos
 2º  plazo: del 7 al 25 de septiembre de 2015, ambos incluidos

Enlaces.
Gure eremuko ikastaroak:

Matematika:
 Zientziak:
 Teknologia:


    Hondartzara goaz! / ¡Vamos a la playa!

    $
    0
    0
    File:Sopelana hondartza.jpg
    Gure "Hondartza poltsikoan" proiektuarekin jarraitzen dugu eta, ildo teorikoagoak landu ondoren, irteera didaktikoa egiteko momentua heldu zaigu. Datorren ostiralean Sopelako Arrietara-Atxabiribil hondartzetara zuzenduko gara itsastertzeko ekosistema in situ aztertzeko.

    Aldez aurretik, nola ez, burua prestatzeko saio bat eman dugu irteera planifikatzeko. Horretarako, ikasleek  guk prestatutako landa-koadernoa, marea eta eguraldia Interneten kontsultatu eta gero, taula batean, lehendabizi bikoteka, gero talde handian, zer eraman behar den erabaki dute:  arropa, materiala...eta nola ikasiko duten. Sakeleko telefonoa ere erabiliko dugu, bideo eta argazkiak ateratzeraz gain,  iparrorratza App batean eramango dugu.

    Landa-koadernoaren linka: Landa-koadernoa


    -----------------------------------------------------------------------
    File:Sopelana hondartza.jpg
     Seguimos con nuestro proyecto "La playa en el bolsillo" y, después de trabajados los aspectos más teóricos, ha llegado el momento de hacer la salida didáctica. El próximo viernes vamos a Sopela, a investigar in situ el ecosistema litoral de las playas de Arrietara-Atxabiribil .

    Ántes, claro esta, hemos dedicado una sesión a planificarla. Para ello, los alumnos y alumnas han consultado las mareas, el tiempo y el cuaderno de campo que les habíamos preparado en Internet. Primero en pareja, después en gran grupo, han decidido qué tienen que llevar: ropa, material...y cómo lo van a estudiar. Vamos a usar el teléfono móvil, además de para sacar fotografías y vídeos, para llevarnos una  brújula en un App.

    Os dejo el enlace al cuaderno de campo.

     

    Argia eta Lurzoruen nazioarteko urteak / Años Internacionales de la Luz y delos Suelos

    $
    0
    0
    Urtero "Zerbaiten nazioarteko urtea" ospatzen da eta aurten argiari eta lurzozuei txanda tokatu zaie. Ekimenen hauen ondorioz, erakusketak, hitzaldiak eta abarrekoaz gain, material didaktikoak sortzen direla, beraz, egoera polita baliabideak eskuratzeko.

    A�o Internacional de la Luz
    -Argiaren kasuan, bere web-orrian eskola eta institutuko hainbat ekintzaren berriak ditugula: Proyectos Docentes.
    -Aldi berean, orain dela gutxi (pasa den martxoan) eta Elviraren blogean erreferentziatuta,  Berritzegune Nagusiak ikastaro oso interesgarria bat antolatu zuen: Ciencia y tecnología de la Luz: Enseñando con el Photonics Explorer
     Suelos 2015
    -Lurzoruek ere badute bere txoko digitala, material ugari, bideoak, jolasak eta komikiekin.

    Kontutan hartzeko

    ----------------------------------------------------------------

    Todo los años se celebra algún "Año internacional de..."y esta vez les ha tocado a la luz y los suelos. Estos eventos, aparte de conferencias, exposiciones y demás, traen consigo la creación de bastante material didáctico.

    A�o Internacional de la Luz
    En el caso de la Luz, en su página web encontramps muchos  Proyectos Docentes
    En la misma línea, hace poco ( el pasado marzo) , referenciado en el  blog de Elvira,  el Berritzegune Nagusia organizó un curso muy interesante:  Ciencia y tecnología de la Luz: Enseñando con el Photonics Explorer
     Suelos 2015
    Los suelos, por su parte, también tienen en su txoko digital  mucho material, vídeos, juegos y cómics.

    A tener en cuenta.

    IX. Espiral Sariaren irabazleak / Ganadores del IX Premio Espiral

    $
    0
    0
     
    Sarean gure txokoa nahi izan genuenok aspaldi blogetan aukera ederra  aurkitu genuen. Bloga izan zen, nolabait, aintxindarien sistema hainbat energia eta komunikatzeko gogoak askatzeko: hausnarketak, balibideen bildumak, ikasgelako esperientziak...Eta honekin batera Espiral Saria sortu zen, urtero blog onenari saritzeko. Urteak pasa dira, web 2.0 (edo 3.0) aurrera joan da,  informazioak zabaltzeko modu ugari daude (geure burua infoxikatzen askotan) eta blogaren erabilerak apurka apurka gutxitu den arren, egun bere protagonismoa ez du galdu. Honela demostratzen du Espiral Saria irabazi dutenek. Haien artean zientziari buruzko bi azpimarratzen ditut:
    Experimentos en educación primaria e infantil
    PROXECTO CIENCIA ACTIVA 
     ................................................................................................................................................


    Dos blogs dedicados a las ciencias han resultado ganadores del IX Premio Espiral

    "I love atom" berriztuta

    $
    0
    0

    I Love Atom
    Orain dela urte batzuk nire lehenengo proiektua (beno, atazen segida besterik ez da) sortu nuen Wikispaces aplikazioa erabiliz. Beraz, urteak pasatuta,  normala denez, esteka pilo desagertu dira eta berritzeko beharra ikusi nuen.  Oraingo honetan Sites izan da aukeratutako formatu digitala. Hona hemen ekoizpena, espero dut baliogarria izatea:


     ....................................................................................
     Hace algunos años realicé mi primer proyecto ( en realidad tareas) usando la aplicación Wikispaces. Ha pasado el tiempo y ya era hora de darle una vuelta, muchos de los enlaces ya habían desaparecido. En esta ocasión he empleado un Sites y este ha sido el resultado. Espero que os sea de utilidad.




    Fisika Jolas Parkean / Física en el parque de atracciones

    $
    0
    0
     
    A través de Sergio Mestre me entero de que el parque de atracciones y Ayuntamiento de Madrid tienen, desde hace 10 años,  un proyecto educativo llamado "Aula de Física"; y consiste en  el estudio de los movimientos basado en las diferentes atracciones. El programa está dirirgido a alumnado de 4º de la ESO y de 1º de Bachillerato y se basa en un cuadernillo de trabajo que se puede descargar de su página web y que me parece muy aprovechable.

    Esta mención me ha hecho recordar el proyecto del profesor César Poyatos, "Cinematic Park" (lo siento, ya no encuentro el enlace), que posteriormente actualizó, ya trabajando con tablest, a "Physic on the go". Siempre me ha parecido excelente y creo que, de vez en cuando,  hay que volver a recordar estas buenas ideas.

    Canal de César en YouTube

     
    ----------------------------------------------------------------------------------------
     Sergio Mestre-ren bitartez, Madrilgo Udalako (bere  Jolas Parkearekin bat)  proiektu baten berri izan dut: "Aula de Física". Proiektu honetan, (DBHko 4.maila eta batxilergoa) fisikako higidurak ikasten dira eta bere web-orritik  jaitsi ahal dugun koadernoan oinarritzan da.
    Aipamen honek beste bat burura ekarri dit. Orain dela urte batzuk César Poyatos irakaslearena: "Physic on the go". Betidanik bikain iruditu zait eta uste dut, noizean behin, ideia onak berriro gogoaraztea komeni zaigu.

    Sopelako Hondartzak / Playas de Sopela

    $
    0
    0
    15 egun pasatu dira, marea eta eguraldia gure kontra jaso dute, baina azkenean Sopelako Arrietara-Atxabiribil hondartzetara joateko aukera izan dugu, itsasertzeko ekosistema ikertzeko nahian.

    Han, aurrekusita zegoenez, biotopoa eta biozenosia aztertu, datuak hartu, argazki eta bideoak sakeleko telefonoz atera eta laginak laborategira eraman ditugu. 


    Gure lan guztia infografia batean islatu behar zen, baina, tamalez, ikastetxeko Eskola 2.0ko ordenagailuek berriro hutz egin dute (brrrr!!!!, ixilduko naiz, bestela...) eta txabaleriak emaitzen-koadernoa besterik ez du egin.  Dena den, nire kabuz bat burutu dut, adibide gisa. Desberdintasuna begibistan dago, pena!!!
    -------------------------------------------------------------------------
    Han pasado ya 15 días desde que quisimos hacer la salida a las playas de Sopela, pero el tiempo y la marea se han puesto en contra y se ha retrasado. 

    Como estaba previsto, hemos investigado el biotopo y la biocenosis, recogido muestras y analizado en el laboratorio, sacado fotos y vídeos con nuestros móviles.

    La pena es que, como siempre nos han fallado los ordenadores Eskola 2.0 y nos hemos tenido que conformar con hacer un cuaderno de descarga de resultado, en vez de una infografía como pensábamos. Mientras la chavalería lo va completando, os dejo una de muestra.

    Zu eta hondartza / Tu y la playa

    $
    0
    0
     
    Ikasturtea aurrera doa, eta ekosistemari buruzko proiektua ere amaitzen da. Bakarrik geratzen zaigu ingurugiro hezkuntza pixka bat sakontzea eta proposamen didaktikoa lau pausotan garatzen gabiltza:



     1. Zu eta hondartza: galdesorta baten bidez gure hondartzarekiko portaera zein den aztertzen hasten gara.

    2. Hondartzako "pertsonaiak": Hondartzaren "erabiltzaileak" garenez, 4 kasu  ikusten ditugu (familia, bainularia, arrantzalea eta kirolaria). Taldeka jarrita, ikasle bakoitzak kasu bat irakurri ondoren, taldekideei azaltzen die. Gero, talde handian,  ikusitako portaerak eta sortutako gatazkak taula batean antolatzen dituzte. Bukatzeko, hondartzan denok ondo egoteko eta disfrutatzeko arau batzuk pentsatu eta idatzi behar  dituzte.

    3. Itsasoko arazo nagusiak. Itsasoak oso arazo larrien artean, lau ere aukeratu dira,  irakurmen baten bitartez lantzeko:
    • Kutsadura (plastikozko itsasoak)
    •  Espezie inbaditzaileak (aliens kostaldean)
    •  Arrantza gasangarria (itsatsotik lapikora)
    •  Turismoa ere inbaditzailea  (atso eta gaurko irudiak)
    Talde bakoitzak gai bat hartuta, lehendabizi antolatzaile grafikoa batean ideia nagusiak kokatuz,   diapositiben aurkezpen laburra garatzen ditu, denon artean partekatzeko.

    4. Gaia bukatzen da rol-joku klasiko batekin: Ikasgela Udaleko ez ohiko batzorde bihurtzen da, herri arrantzale txiki batean turismoko gune bat muntatu nahi dutelako. Ikasleen artean rol-txartelak banatzen dira (Alkatea, arrantzaleak, herriko elkarteak, ekologistak...) eta saio batean eztabaidatu eta akordio batera heldu behar dute. 

    Ikas-jarduera eta ideia gehienak AZTERKOSTA materialetatik aterata eta egokituta daude (mila esker benetan)

    Erabilitako informazioa hurrengo artikuloetatik moldatuta dago ere bai:

    Benidorm lehen eta gaur
    external image 1279231201_910215_0000000000_album_normal.jpg



     -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
     
    El curso se va acabando y también nuestro proyecto de ecosistemas. Solo nos queda profundizar un poco más en el ámbito medioambiental; y lo hacemos con una propuesta en 4 pasos.

     1. Tu y la playa: comenzamos analizando nuestro comportamiento en la playa con un pequeño cuestionario.

    2. "Personajes" playeros: como "usuarios" de las playas que somos, vemos 4 casos (familia, bañista, pescador/a, deportista). En grupo, cada alumno/a lee y explica a los demás un caso. Después, entre todos, rellenan una tabla con los comportamientos y los conflictos observados. Para acabar, cada grupo piensa y escribe unas normas para disfrutar y estar bien todos en la playa..

    3. Principales problemas del mar. Entre las muchas problemáticas escogemos también 4 y las trabajamos mediante una lectura.
    • Contaminación (océanos de plástico)
    • Especies invasoras (aliens en la costa)
    • Pesca sostenible ( del mar a la cazuela)
    • Turismo no invasivo ( imágenes de ayer y hoy)
    Cada grupo escoge un tema, ordena previamente las ideas en un organizador gráfico y hace una presentación de diapositivas para explicar en clase.

    4. El tema se remata con un juego clásico de rol: el aula se convierte en una sesión extraordinaria del Ayuntamiento de un pequeño pueblo pesquero para debatir la construcción o no de un centro turístico y llegar a acuerdos. Se reparten tarjetas con los roles entre el alumnado (Alcalde, cofradía de pescadores, ecologistas, asociación de vecinos...)

     La mayoría de las actividades e ideas están sacadas y adaptadas de los materiales de AZTERKOSTA ( muchas gracias).

    La información también la hemos adaptado de estos artículos:

    Benidorm antes y después
    external image 1279231201_910215_0000000000_album_normal.jpg

    Y los organizadores gráficos están basados en la metodología del "El aprendizaje basado en el pensamiento"  del National Center for Teaching Thinking ( Robert Swartz& Viridiana Barban)

    Bizi ezazu Zientzia / Vive la Ciencia

    $
    0
    0

    Pasa diren ikasturteetan bezala eta metodologia berriztatzaileen jezarpenaren bidea jarraitzen, aurten ere Leioako Mesedetako Andra Mari ikastetxeak  Zientzia arloa aukeratu du bere berriztapen- proiektua aurrera eramateko: " Zientzia ikastetxean ikasten eta irakasten". Proiektua HHtik DBHra garatu da eta ekainaren 12an bere emaitzak ikusgai geratu dira Zientzia Azoka batean, non ikasleek egindako ekoizpen guztiak erakusteko aukera izan duten.
    Azoka, Eskola komunitate osoari zuzenduta, ez zen bakarrik toki zabaletan garatu ( Gimnasioa, areto nagusia...), baizik eta ikastetxe osoko guneak prest zeuden bisitariari Zientzia munduan murgiltzeko. Hormak, pasalekuak eta ikasgelak guztiz apainduta eta ikasleen lanez beterik (horma-irudiak, denbora-lerroak, "lap-books"...) Txikienek Unibertsoa ekarri dute euren ikasgelara (marrazkiak, mikrounibertsoen maketak, astronauta janzteko aukera, "foto-call", planetario txikia, errealitate aregotuari buruzko planetak...). LHko ziklo bakoitzak zientzalari baten "asmakizunak" lan egin ditute (Galileo, Arkimedes, Leonardo, Grahan Bell...) eta DBHkoek osasuna eta kimikari buruzko demostrazioak erakusketara ekarri dizkigute.

    Benetan oso ondo pasatu dut giro bikain honetan. Mila esker irakasle guztieei.
    -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    Continuando con la trayectoria de innovación de pasados cursos, el Colegio Mercedarias de Leioa  ha elegido este año la Ciencia como eje de su proyecto de innovación. El proyecto se ha desarrollado desde Infantil hasta la ESO y este 12 de junio ha culminado en una Feria de Ciencia, donde el alumnado ha tenido oportunidad de exponer todos los trabajos realizados.

    Además de los lugares comunes (gimnasio, salón de actos...), todo el centro estaba preparado y "customizado" para que el visitante pudiese sumergirse en la Ciencia, con las paredes, pasillos y aulas llenas de dibujos, pósters, líneas del tiempo, "lap-books" etc.  Los más pequeños han llevado el Universo a sus aulas, los distintos ciclos de Primaria han trabajado los inventos (Galileo, Arkimedes, Leonardo, Grahan Bell...) y los alumnos y alumnas de la ESO nos han enseñado temas de salud y demostraciones de química. Excelente.




    Hondartzara goaz...ikertzera / Vamos a la playa...a investigar

    $
    0
    0

    Beno, ikasturtea bukatzen da eta egindakoa baloratzeko eta ondo apaintzeko mementua heldu da. "Hondartzara goaz" proiektuaren web-orria eguneratzen dudan bitartean, Artaza-Romoko BHIko HPSBan garatutako emaitzen koadernoarekin uzten zaituztet. 
    ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
    Bueno, el curso llega a su fin y es el momento de valorar lo realizado y de poner orden. Mientras pongo al día la página web del proyecto, os dejo con uno de los cuadernos resultado de la investigación del proyecto "Vamos a la playa", realizado en el PREE del IES Artaza Romo.

    Fin de curso

    $
    0
    0
    Hoy ha sido el último día lectivo de este curso. Aunque queda todavía una semana de recuperaciones, para el profesorado y el alumnado este día es la despedida de todo lo vivido en estos diez meses anteriores.  Pero también uno de esos en los que no se sabe muy bién lo que hacer. Lo ideal sería que hubiese algún tipo de programación en todo el centro para celebrarlo, con juegos, merendolas, entrega de premios etc. Pero en muchos todavía se deja a la elección del docente esas horas en las que todos estamos deseando acabar. Os cuento que se nos ha ocurrido a nosotras.

    1) En primer lugar, desde aquí quiero dar las gracias a Nekane, la buenísima profesora que me ha permitido acompañarla en esta aventura de tratar de implementar proyectos en el aula. Gracias por la idea de que los alumnos y alumnas me hayan hecho un regalito y unas postales con frases de este tipo: "muchas gracias por los proyectos, por aguantarnos, por tu paciencia, por haber compartido con nosotros tu cariño..." que casi me hacen llorar. Y gracias a ellos y ellas, que, a pesar de todos los altibajos que tiene la convivencia durante todo un curso,  me ayudan a superarme como profesional,  a ponerme el listón alto y a plantearme retos.

    2) Después de esta sorpresa, hemos realizado una pequeña valoración del curso de forma anónima (os dejo el enlace al documento) que, la verdad, me la he tenido que trabajar después de buscar en la Red y encontrar solo cosas sin alma. 

    3) Luego hemos seguido con una "entrega de diplomas", también hechos con plantillas de Internet y personalizados. Una frase sencilla de ánimo para algunos de estos alumnos que ya en este segundo de ESO, siguen su escolarización por otros cauces (PCPI-s, Complementaria...). Yo los he realizado con PROFCO y en estas páginas podéis encontrar más plantillas:  Deeplom / Dyetub /DiplomaMaker / Certificate Street


    4) Y para acabar unas fotos de grupo que colgamos de nuestro WIKI, acompañados de un desayuno dulce, abrazos y despedidas.

    external image xfDRZ-ji-7B2CBxaqtrlIjtHY6dPlKwyNptA2a6tHG0?size=1024x768&size_mode=2

    -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    Ikasturte honetako azken eguna, ilusioa eta bukatzeko gogorik. Gure esperientzia txikia zuekin partekatu nahi dugu.

    Irakasleen motibazioa (1)

    $
    0
    0
    Nire Berritzeguneko Lidergo Mintegian irakasleen motibazioa hau lantzen ari gara, gai interesgarria eta polemikoa aldi berean, batez ere eskola publikoetan. Prozesuan partadidetza bultzatu nahi dugu,  aldi berean  kalitatzeko teknikak  aplikatzen saiatzen. Teknika eta estrategia hauek oso erabilgarriak dira ikasgelan ere, horregatik prosezua partekatu nahi dut zuekin.

    Lehenengo saio batean euskarri teoriko batzuk aztertu ditugu. Alde batetik, kasuak aztertzeko foke dinamikoa eta, bestetik, gaur egungo motibazio 3.0ko kontzeptu berria, Daniel Pink-en eskutik eta bere liburuaren laburpen bat irakurtzen: "la sorprendente verdad sobre lo que nos motiva".


    Gaurko saioan lan egiteari eman diogu jo eta ke, gure iritzia bota dugu, ea zeintzuk diren irakasleak motibatzeko eragozpenak eta hauen kariak. Eztabaida polita eta ideien jarioa egin eta gero, Ishikawaren arrain-arantza batean antolatu ditugu emaitzak.  Hau izan da ekoizpena:


    Ikusi duzuenez, bost izan dira definitu ditugun arlo nagusiak: denbora falta, ikastetxe proiektu komuna, harremanak, autonomia eta dominioa.

    Gero, aplikazio birtual bat erabiliz, pixka bat berantolatu dugu: Classtools / Fish diagram


    Eta, amaieran, lehentasunak aukeratu egin ditugu "arrakasta-eragina" metodologiaren bidez, hau da, zutabe batean aldagai guztiak kokaturik, bi irizpideren arabera banatzen dugu puntuazioa: zein den errazagoa inplementatzeko eta zeinek izango duen eragin gehiago, nahiz eta prozesu luzeagoa izan.



    Aldagaiak lehenestea

    Aldagaia
    Arrakasta
    Eragina
    Zkia.
    1. Lan gehiegi


    2
    2.Egunerokoak denbora jaten digu


    10
    3....


    ...


    Hurrengo saioan guzti hau Design Thinking ereduaren pausoak erabiliz, antolatzen saituko gara  "prototipo" eraginkor bat eraikitzeko asmoz.

    Lauro Ikastolako Ikasleak irabazleak Galiziaren Zientzia Azokan

    $
    0
    0
    Pasa den apirilean ElHuyarreko Zientzia Azoka garatu zen Bilbo Zaharreko enparantza nagusian. Han ikastetxe batzuk atera ziren irabazle,  ospatzen diren beste ekimen batzuetan parte hartzeko. Lauaxeta eta Lauroko ikastolak hauetariko bi ziren eta Galiciencia Azokan parte egin dute. 74 partaitzaileen  artean,  gure Lauroko neska mutilek – “Betabot taldea” – Amaia Perez Etxebarria bere irakasleakin lagunduta, lortu dute lehenengo postua, sari nagusia. Zorionak!

    Equipo Batebot. Foto: Lauro ikastola 

    Ikerkatea- proiektua Hezkuntzan komunikazio-kanalak irekiz deitzen da. Lauroko  hezkuntza hobetzeko helburua duen aplikazio bat garatu dute, ikasleen eta irakasleen arteko komunikazioa errazten duen softwarea sortu dute. Ikasle bakoitzaren beharretara egokitzen da, eta autismoa duen ikasle batekin probatu zuten.

    Ez da Lauro Ikastolako ikasleek sari bat lortzen duten lehenengo aldiz. Pasa den martxoaren 26tik 28ra Bartzelonan ospatu den XVI Exporecerca-n bere ikaslea Beñat Insunza Lauzirikak hiru sari jaso ditu estatuko ikerketa gaztearen erakustoki honetan. 

    Lauro ikastolako gazteak irabazle, Galiciencia zientzia-azokan

    Gabonetarako Zientzia / Ciencia Navideña

    $
    0
    0
    Garai bereziak dira eskola guztietan. Oporrak hurbil daude  eta Gabon-kantak entzuten dira,  Ikastetxeak apaingarriz betetzen diren aldi berean. Garai politak klasetik kanpo ateratzeko edo ekintza desberdinak egiteko, ez da? Zientziekin ere jolas dezakegu, saio bat hartu eta, guztion artean, "Gabonetako Zientzia" ri buruzko gai bat jorratu ahal dugu, luzatzen dizkizuegun proposamen hauekin:


    Irakasleen motibazioa (II)

    $
    0
    0

    Gaur izan dugu gai honi buruzko bigarren saioa gure Lidergo Mintegian. Begoñazpi ikastolako zuzendaria den Merkat Bernaola, ikastolako Administratzilearekin (eta kalitazteko arduraduna) lagunduta, etorri zaigu beren eredua erakusteko. Ideia interesgarri batzuk eman dizkigute gure lana jarraitzeko, mila esker. Hona hemen ekarpen hauen gako nagusiak:

    Pertsonen kudeaketaren lau oinarri:
    1. Komunikazioa. Asetasunerako elemento garrantzitsu bat. Definitu behar dira komunikazio mota guztiak, bai formalak, bai informalak, zenbat era nolako batzarrak, nola  kudeatu aktak…
    2. Desenpeñoa. Ikastolako baloreak kontuan harturik, irakasleen konpetentzia profesionalak oso definituta daude eta, aldi berean, beren ebaluazioa ere. Ebaluazio honen helburua hobekuntza da eta hiru esparru ditu: autoebaluazioa, koebaluazioa eta kanpokoa. Bi urtetan egiten da.  Zuzendaritza Taldeak lortutako informazioa batzen du, konfidentzialtasuna bermatzen, eta irakasle bakoitzari bueltatzen zaio. Bestalde, Zuzendaria ere bere tratamenduaz arduratzen da eta, emaitzen arabera, irakasleari hobetzeko aukera ematen dio, laguntza eskaitzen, prestakuntza edo coaching bitartez. Ebaluazio hauetatik ere formakuntza planarako gaiak ateratzen dira. Eskolako kulturan barneratuta dago.
    3. Formakuntza plana. Printzipioa zera da: metodologiaren aldaketa pertsonengan oinarrituta dago. Ikastolak badu zehaztaturik zelan den bere eredu metodologikoa (Hezkuntza proiektuarekin bat) eta, handik abiatuta prestakuntza doa.  Prestakuntza pertsonalizatuta dago,  beti lotuta ikasgelako praktikarekin eta jarraipen zehatzarekin (hilero zuzendaritza arduratzen da). Prestakuntza-ibilbide batzuk diseinatuta daude, neurrira. Irakasle aurreratuei bultzakada ematen zaie, gero beren kideen artean “kutxatzeko” moduko pertsona bihur daitetzen.
    4. Errekonozimendua. Aurreko guztia kontuan hartuta,  erraz nabarmentzen dira zeintzuk diren pertsona aurreratuak eta ahalginak egiten dituztenak,  nori eman errekonozimendua. Klaseak hasi baino lehen bost minutu planifikatuta dituzte irakasle guztiak biltzeko, eta aprobetxatzen dira egunerokoak emateko,  espazioak banatzeko, informazio garrantzitsuak zabaltzeko…eta  jendearen ahalginak  eta batzuei errekonozimendu hau emateko ere bai. Bultzatzen dira irakasle berriztatzaileak, Zuzendaritzak indartzen du. Proeiktu buruei, lidergoa eramanten dutenei, opari bat egiten zaie.  Ikasturtearen amaieran irakasle guztien artean  bozketa bat egiten dute pertsona batzuei saritzeko.
    Lauak era sistemikoan kudeatzen dira. Motibazioaren politika beti izan da zuzendari- lana delegatzea,  jendeari ardura pasatzea, baina ez “marroi” modukoa, baizik eta beti laguntza ematen era, azken finean, zuzendaritzak berak azken ardura hartzen.  Horretarako ere eredu bat sistematizatuta dago.
    Motibazioa era konpromisua parekoak dira, ikastetxeko “kamiseta” jantzi behar da, nolabait militantzia puntu bat izatea eta klaberik handiena kalitate ereduan kokatzen da.
    Viewing all 434 articles
    Browse latest View live


    <script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>